Zapraszamy na wernisaż wystawy W głębi: Żyjące morza, żyjące ciała, który odbędzie się w czwartek, 30 października o godzinie 18:00 w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie.
Wernisaż | 30 października, godzina 18:00
Czas trwania wystawy | 30 października 2025 – 4 kwietnia 2026
Miejsce | Państwowa Galeria Sztuki w Sopocie, Plac Zdrojowy 2
Organizatorzy | Państwowa Galeria Sztuki w Sopocie, Sopot
Kuratorzy | Joseph Constable, Eulalia Domanowska, Joanna Gemes
Współpraca kuratorska | Kinga Jarocka, Anna Klocek – Wojtaszek
Współpraca w opracowaniu koncepcji | Mariola Balińska, Paula Nastały
Partnerzy | Instytut Oceanologii PAN, Uniwersytet Gdański , British Council, Instytut Kultury Litewskiej, Galeria LETO, l’etrangere
Patronaty honorowe | Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ambasada Republiki Litwy, Wojewoda Pomorski, Marszałek Województwa Pomorskiego, Prezydentka Miasta Sopotu, Prezydent Miasta Gdyni
Mecenat | dela.art collection, Eneris, Kopoczyński. Adwokaci i Radcowie Prawni, LERG S.A, Maria i Andrzej Stelmasiewiczowie
W głębi. Żyjące morza, żyjące ciała to międzynarodowa wystawa zbiorowa prezentowana w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie. Nad brzegiem Bałtyku, skąd rozciąga się widok na Zatokę Gdańską, spotkają się artyści z Polski, Francji, Irlandii, Litwy, Łotwy, Estonii, Grecji, Australii, Stanów Zjednoczonych, Chile, Indii, Korei Południowej i Karaibów. Wyjątkowe położenie galerii stanowi naturalny kontekst do refleksji nad naszą fizyczną, psychiczną, emocjonalną i duchową więzią z oceanem. Międzynarodowe grono artystów i artystek poszerza tę perspektywę, otwierając przestrzeń dla różnorodnych interpretacji i wrażliwości. Woda staje się tu łącznikiem – wspólnym mianownikiem, który splata praktyki artystyczne powstające w różnych kulturach i kontekstach.
Artystki oraz artyści biorący udział w wystawie: Akvilė Anglickaitė, Alex Ayed, Kuba Bąkowski, Seba Calfuqueo, Dorothy Cross, David Gumbs, Barbara Hammer, Sky Hopinka, Marie Jeschke, Hyung S. Kim, Agnieszka Kurant, Ange Leccia, Julia Lohmann, Goshka Macuga, Cecylia Malik, Yiannis Maniatakos, Kristina Õllek, Jean Painlevé, Izabela Pluta, Kati Roover, Rasa Smite & Raitis Smits, Raqs Media Collective, Superflex, Yan Tomaszewski, Xawery Wolski oraz Laetitia Yhap.
Partnerami merytorycznymi przedsięwzięcia są Instytut Oceanologii Polskiej Akademii Nauk oraz Uniwersytet Gdański, których wiedza i doświadczenie wzbogacają artystyczny wymiar wystawy o perspektywę naukową i refleksję nad kondycją oceanów.
Wystawa koncentruje się wokół pytania: co właściwie znaczy być oceanem? Jak możemy odbudować łączność między ludzkim ciałem a ogromnym ciałem wodnym, które pokrywa ponad dwie trzecie powierzchni Ziemi? Naukowcy od dawna badają wodne początki życia na naszej planecie. Pierwotnie poszukiwano ich w basenach pływowych czy gorących źródłach, lecz najnowsze hipotezy wskazują raczej na środowisko głębinowych kominów hydrotermalnych, gdzie obecne substancje chemiczne i generowana energia mogły napędzać reakcje niezbędne do ewolucji życia.
Wystawa wychodzi od tej hipotezy o oceanicznych narodzinach życia, cofając się co najmniej 3,5 miliarda lat, by przyjrzeć się naszej pierwotnej więzi z wodą i zadać pytanie, jak staliśmy się gatunkiem zbiorowym. W głębi. Żyjące morza, żyjące ciała podejmuje krytykę filozoficznych, religijnych i techno-przemysłowych narracji antropocentryzmu, które od wieków oddzielają nas od środowiska naturalnego. Narracji wspieranych przez nowoczesną naukę i rolnictwo, nastawionych na podporządkowanie, klasyfikowanie i kontrolowanie świata. A co, jeśli odrzucimy przekonanie o wyjątkowości człowieka? Jak moglibyśmy zacząć postrzegać siebie jako część większego organizmu życia i istnieć w zgodzie z głębokim, pulsującym rytmem oceanu?
Postrzegając ocean jako istotę czującą, wystawa nawiązuje do przełomowej hipotezy Gai Jamesa Lovelocka, według której Ziemia funkcjonuje jako superorganizm zdolny do samoregulacji i podtrzymywania życia. Ekolog oceaniczny, nurek i żeglarz Glenn Edney rozwija tę myśl, twierdząc, że „ocean żyje” – jest globalnym, żywym ekosystemem, czymś więcej niż sumą swoich fizjologicznych części. Dzięki procesom oddychania, cyrkulacji, metabolizmu oraz energii generowanej przez niezliczone morskie organizmy, powstaje „umysł oceanu” – czujący, świadomy byt, będący emergentną właściwością samoregulującego się systemu. W tym ujęciu organizmem jest morze, wspólnota wszystkich istot, które je zamieszkują, tworzących wodne, żyjące ciało. Z taką interpretacją skonfrontują się artyści_tki, naukowcy_czynie z IO PAN oraz osoby reprezentujące inne dziedziny nauki.
Na antresoli drugiego piętra wystawy W głębi. Żyjące ciała, żyjące morza zaprezentowane zostaną prace w ramach ekspozycji Kobiecy obraz morza – efekt konkursu Instytutu Oceanologii PAN w Sopocie, skierowanego do artystek poruszających tematykę oceaniczną. Projekt łączy świat sztuki i nauki, ukazując morze z kobiecej perspektywy, pełnej wrażliwości, wiedzy i zaangażowania.
Prace inspirowane badaniami polskich naukowczyń podkreślają znaczenie ochrony środowiska morskiego oraz ideę zrównoważonego rozwoju. Artystki wykorzystały materiały z recyklingu, odzyskane farby i techniki ograniczające zużycie wody, tworząc dzieła o silnym proekologicznym przekazie. Wystawa stanowi dialog między nauką a sztuką, promując kobiety jako ważne głosy w dyskusji o przyszłości oceanów.
Artystki | Natalia Bienek, Paulina Bobak, Wilga Badowska, Agnieszka Brzeżańska, Dorota Bujak, Blanka Byrwa, Ewa Ciepielewska, Agata Cwenar, Justyna Dąbek, Małgorzata Domańska, Gosia Golińska, Edyta Kołakowska, Anna Kurdziel, Kamila Kwidzińska, Linda Lemon, Cecylia Malik, Ania Necel-Kruppa, Agnieszka Olędzka, Aleksandra Pietrzak-Pieczyńska, Magdalena Puczko, Magda Publicewicz, Marzena Rostkowska, Grażyna Smalej, Marianna Sonneck, Aleksandra Szewczun, Joanna Śmielowska-Jaremin, Aneta Śramska-Piątek, Maria Suchocka, Anna Zaradny, Monika Zygmunt-Inglot, Katarzyna Żelewska, Weronika Wróbel
Kuratorka ekspozycji Kobiecy obraz morza | dr Paulina Pakszys, Instytut Oceanologii PAN w Sopocie
Projekt identyfikacji | Eurydyka Kata i Rafał Szczawiński | studio re:design
Kuratorka cyklu “Morska Planeta”| Paula Nastały
Program edukacyjny | Paula Nastały, Iwona Zając
Komunikacja i marketing | Alina Balcerek – Budźko; współpraca: Martyna Rogalewska
Realizacja wystawy | Wojciech Lesiecki, Tomasz Naczk, Adam Neumann, Henryk Pionk, Piotr Więckowski
Wsparcie organizacyjne | Mariola Balińska, Jadwiga Charzyńska, Michalina Domoń, Ewelina Gumińska, Karolina Jaskułowska, Wioletta Klebba, Hanna Pieniążek, Teresa Piotrowska, Mariola Pokrzywińska, Jolanta Łukaszuk, Beata Skibińska, Anna Troka, Maria Wardynszkiewicz, Piotr Wolter
Wsparcie koordynacyjne | Karolina Mikucka
Dofinansowano ze środków Miasta Sopotu
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury
Projekt W głębi. Żyjące morza, żyjące ciała jest wspierany przez British Council jako część UK/Poland Season 2025
Patroni medialni:
artinfo.pl, Contemporary Lynx, Dziennik Bałtycki, esopot.pl, Prestiż Magazyn Trójmiejski, NN6T, Rynek i Sztuka, SZUM, TOK FM, trójmiasto.pl, TVP Kultura
Exhibition Opening | Down Deep: Living seas, living bodies | 30.10.2025
We invite you to the opening of the exhibition Down Deep: Living seas, living bodies which will take place on Thursday, October 30 at 6:00 PM at the State Art Gallery in Sopot.
Opening | October 30, 6:00 PM
Exhibition dates | October 30, 2025 – April 4, 2026
Venue | State Art Gallery in Sopot, Plac Zdrojowy 2
Organizers | State Art Gallery in Sopot, Sopot
Curators | Joseph Constable, Eulalia Domanowska, Joanna Gemes
Curatorial collaboration | Kinga Jarocka, Anna Klocek–Wojtaszek
Partners | Institute of Oceanology of the Polish Academy of Sciences, University of Gdańsk, British Council, Lithuanian Culture Institute, LETO Gallery, l’etrangere
Honorary patrons | Minister of Culture and National Heritage, Embassy of the Republic of Lithuania, Voivode of Pomerania, Marshal of the Pomeranian Voivodeship, Mayor of Sopot, Mayor of Gdynia
Patrons | dela.art collection, Eneris, Kopoczyński. Adwokaci i Radcowie Prawni, LERG S.A, Maria i Andrzej Stelmasiewiczowie
Down Deep. Living seas, living bodies is an international group exhibition presented at the State Art Gallery in Sopot. On the shores of the Baltic Sea, overlooking the Gulf of Gdańsk, artists from Poland, France, Ireland, Lithuania, Latvia, Estonia, Greece, Australia, the United States, Chile, India, South Korea, and the Caribbean will come together. The gallery’s unique location provides a natural context for reflection on our physical, psychological, emotional, and spiritual connection with the ocean. The international group of artists expands this perspective, opening space for diverse interpretations and sensitivities. Here, water becomes a connector – a shared medium intertwining artistic practices that arise in different cultures and contexts.
Participating artists: Akvilė Anglickaitė, Alex Ayed, Kuba Bąkowski, Seba Calfuqueo, Dorothy Cross, David Gumbs, Barbara Hammer, Sky Hopinka, Marie Jeschke, Hyung S. Kim, Agnieszka Kurant, Ange Leccia, Julia Lohmann, Goshka Macuga, Cecylia Malik, Yiannis Maniatakos, Kristina Õllek, Jean Painlevé, Izabela Pluta, Kati Roover, Rasa Smite & Raitis Smits, Raqs Media Collective, Superflex, Yan Tomaszewski, Xawery Wolski, and Laetitia Yhap.
The exhibition’s substantive partners are the Institute of Oceanology of the Polish Academy of Sciences and the University of Gdańsk, whose knowledge and expertise enrich the artistic dimension with scientific perspectives and reflection on the condition of the oceans.
The exhibition revolves around the question: what does it mean to be the ocean? How can we rebuild the connection between the human body and the vast body of water that covers more than two-thirds of Earth’s surface? Scientists have long studied the aquatic origins of life on our planet. Initially, such beginnings were sought in tidal pools or hot springs, but the latest hypotheses point instead to the environment of deep-sea hydrothermal vents, where available chemicals and generated energy may have powered the reactions necessary for life’s evolution.
The exhibition begins with this hypothesis of oceanic origins of life, looking back at least 3.5 billion years to explore our primal bond with water and ask how we became a collective species. Down Deep. Living seas, living bodies critiques philosophical, religious, and techno-industrial anthropocentric narratives that have, for centuries, separated us from the natural environment. Narratives reinforced by modern science and agriculture, driven by domination, classification, and control. But what if we reject the belief in human exceptionalism? How might we begin to see ourselves as part of a larger organism of life, existing in harmony with the deep, pulsating rhythm of the ocean?
By envisioning the ocean as a sentient being, the exhibition draws on James Lovelock’s groundbreaking Gaia hypothesis, which proposes that Earth functions as a superorganism capable of self-regulation and sustaining life. Ocean ecologist, diver, and sailor Glenn Edney extends this idea, claiming that “the ocean is alive” – a global, living ecosystem, more than the sum of its physiological parts. Through processes of respiration, circulation, metabolism, and the energy generated by countless marine organisms, the “mind of the ocean” emerges – a sentient, conscious entity, an emergent property of a self-regulating system. In this view, the sea itself is the organism, a community of all beings inhabiting it, forming a watery, living body. It is this interpretation that the artists, scientists from the Institute of Oceanology, and representatives of other disciplines will engage with.
On the mezzanine of the second floor of the exhibition Down Deep: Living seas, living bodies, visitors will find works presented as part of A Woman’s Image of the Sea – the result of a competition organized by the Institute of Oceanology of the Polish Academy of Sciences in Sopot, addressed to women artists exploring oceanic themes. The project bridges the worlds of art and science, portraying the sea through a distinctly feminine perspective—sensitive, knowledgeable, and deeply engaged.
Inspired by the research of Polish women scientists, the artworks emphasize the importance of protecting the marine environment and promoting sustainable development. The artists employed recycled materials, reclaimed paints, and water-saving techniques, creating works with a strong pro-ecological message. The exhibition serves as a dialogue between science and art, highlighting women as vital voices in the conversation about the future of the oceans.
Artists | Natalia Bienek, Paulina Bobak, Wilga Badowska, Agnieszka Brzeżańska, Dorota Bujak, Blanka Byrwa, Ewa Ciepielewska, Agata Cwenar, Justyna Dąbek, Małgorzata Domańska, Gosia Golińska, Edyta Kołakowska, Anna Kurdziel, Kamila Kwidzińska, Linda Lemon, Cecylia Malik, Ania Necel-Kruppa, Agnieszka Olędzka, Aleksandra Pietrzak-Pieczyńska, Magdalena Puczko, Magda Publicewicz, Marzena Rostkowska, Grażyna Smalej, Marianna Sonneck, Aleksandra Szewczun, Joanna Śmielowska-Jaremin, Aneta Śramska-Piątek, Maria Suchocka, Anna Zaradny, Monika Zygmunt-Inglot, Katarzyna Żelewska, Weronika Wróbel
Curator of the exhibition The Female Image of the Sea | dr Paulina Pakszys, Instytut Oceanologii PAN w Sopocie
Visual identity | Eurydyka Kata i Rafał Szczawiński | studio re:design
Curator of the ‘Sea Planet’ program | Paula Nastały
Educational program | Paula Nastały, Iwona Zając
Exhibition production | Wojciech Lesiecki, Tomasz Naczk, Adam Neumann, Henryk Pionk, Piotr Więckowski
Communication and marketing | Alina Balcerek–Budźko; collaboration: Martyna Rogalewska
Organizational support | Mariola Balińska, Jadwiga Charzyńska, Michalina Domoń, Ewelina Gumińska, Karolina Jaskułowska, Wioletta Klebba, Hanna Pieniążek, Teresa Piotrowska, Mariola Pokrzywińska, Jolanta Łukaszuk, Beata Skibińska, Anna Troka, Maria Wardynszkiewicz, Piotr Wolter
Coordination support | Karolina Mikucka
Co-financed by the City of Sopot
Co-financed by the Minister of Culture and National Heritage from the Culture Promotion Fund
The project In Depth. Living Seas, Living Bodies is supported by the British Council as part of the UK/Poland Season 2025
Media Patronage:
artinfo.pl, Contemporary Lynx, Dziennik Bałtycki, esopot.pl, Prestiż Magazyn Trójmiejski, NN6T, Rynek i Sztuka, SZUM, TOK FM, trójmiasto.pl, TVP Kultura