Zapraszamy na wernisaż wystawy Odłamki rzeczywistości. Berlin – Trójmiasto, który odbędzie się w piątek 6 czerwca o godzinie 18:00 w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie.
Wernisaż | 6 czerwca godzina 18:00
Czas trwania wystawy | 7 czerwca – 24 sierpnia 2025
Miejsce | Państwowa Galeria Sztuki w Sopocie, Plac Zdrojowy 2
Kuratorka | Marta Smolińska
Współpraca kuratorska | Michalina Domoń
Organizatorzy | Państwowa Galeria Sztuki w Sopocie, Sopot, Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej
Patronat honorowy | Konsulat Generalny Republiki Federalnej Niemiec w Gdańsku
Mecenas | Port Lotniczy Gdańsk
Projekt dofinansowany przez Fundację Współpracy Polsko Niemieckiej
Projekt dofinansowany ze środków Miasta Sopot
Osoby artystyczne | Mehtap Baydu, Zehra Doğan, Krzysztof Leon Dziemaszkiewicz, Ayşe Erkmen, Jeanno Gaussi, Alicja Gruca, Alicja Kwade, Ulrike Mohr, Loredana Nemes, Sandra del Pilar, Sophia Pompéry, Anahita Razmi, Ekin Su Koç, Veronika Witte, Vuslat, Beata Ewa Białecka, Katarzyna Józefowicz, Dominika Krechowicz, Anna Królikiewicz, Anka Leśniak, Dorota Nieznalska, Hanna Nowicka, Agata Nowosielska, Anna Orbaczewska, Hanna Shumska, Katarzyna Swinarska
Performance podczas wernisażu: Krzysztof Leon Dziemaszkiewicz w kostiumach Alicji Grucy
Grupowa wystawa zatytułowana „Odłamki rzeczywistości” prezentuje prace artystek związanych z Trójmiastem i z Berlinem, często legitymujących się migracyjnym backgroundem – tureckim, kurdyjskim, irańskim, afgańskim, rumuńskim, polskim czy meksykańskim. Mapuje zagadnienia, które dotyczą rozedrgania współczesnego świata, kryzysów oraz fragmentaryczności naszej percepcji, konfrontując odbiorczynie i odbiorców zarówno z politycznymi konfliktami i zmianami tożsamościowymi, jak i ze zmysłowością świata oraz snami, marzeniami i wyobrażeniami dotyczącymi aktualnych procesów, zachodzących zarówno na poziomie lokalnym, jak i globalnym. Artystki z Trójmiasta i Berlina łączy umiejętność przenikliwego spojrzenia na niepokoje znamionujące współczesność. Dlatego też berlińska edycja wystawy będzie nosiła tytuł „Unruhe / Niepokój”.
Wiele prac dotyka problematyki przemocy i opresyjności świata wobec kobiet. Tytuł wystawy odnosi się do fragmentu „Pawia Królowej” Doroty Masłowskiej, pisarki urodzonej w Wejherowie, która niezwykle celnie i przenikliwie diagnozuje ludzką kondycję po roku 2000. Masłowska następująco komentuje zagubienie swojego bohatera: „Co zrobić ze swoim życiem nie wiedział, znasz tę chwilę jak na zgliszczach siedzisz, dłonią rzeczywistości zepsutych odłamków dotykasz, myślisz, czy da się skleić z powrotem w całość to wszystko.” Artystki swoimi dłońmi z czułością i zaangażowaniem dotykają rzeczywistości zepsutych odłamków, by pokazać nam jej rozbicie poprzez formy swoich dzieł. W tym krótkim mocnym zdaniu pisarka wyraziście tematyzuje również dotyk, który jest zmysłem aktywizowanym przez wszystkie artystki na najróżniejsze sposoby. Zarówno Masłowska, jak i zaproszone do wystawy artystki mają także zmysł metafory: „Wygląda na to, że zdolność pojmowania doświadczeń za pośrednictwem metafory jest kolejnym zmysłem, jak wzrok, dotyk czy słuch, a metafora dostarcza jedynego sposobu postrzegania i doświadczania znacznej części świata rzeczywistego. Metafora jest takim samym i równie cennym elementem naszego funkcjonowania co zmysł dotyku”[1]. Metaforę definiuję zaś – za George’em Lakoffem i Markiem Johnsonem – jako próbę „zrozumienia i przedstawienia pewnych złożonych aspektów otaczającego nas świata w kategoriach pierwotnego, fizycznego doświadczenia. Tak postrzegana metafora nie jest więc sprawą języka, lecz naszego sposobu pojmowania świata”[2].
Wystawa wychodzi zatem od metafory dłoni, dotykającej rzeczywistości zepsutych odłamków i pokazuje niepokoje targające nami wszystkimi wobec kondycji współczesnego świata.
Sztuka artystek z Trójmiasta i Berlina uzmysławia nam, że wciąż istnieją strategie scalania owych odłamków, dzięki czemu pokawałkowana rzeczywistość wciąż jakoś pozwala się oswajać, mimo niepokojów, które ogarniają nasze emocje.
Patroni medialni: artinfo.pl, Dziennik Bałtycki, esopot.pl, NN6T, Prestiż Magazyn Trójmiejski, Rynek i Sztuka, SZUM, trójmiasto.pl, TVP 3 Gdańsk, TOK FM, Gazeta Wyborcza Trójmiasto
Exhibition Opening | Fragments of Reality. Berlin – Tricity
We invite you to the opening of the exhibition Fragments of Reality. Berlin – Tricity, which will take place on Friday, June 6 at 6:00 p.m. at the State Art Gallery in Sopot.
Opening | June 6, 6:00 PM
Exhibition Dates | June 7 – August 24, 2025
Venue | State Gallery of Art in Sopot, Plac Zdrojowy 2
Curator | Marta Smolińska
Co-curator | Michalina Domoń
Organizers | State Gallery of Art in Sopot, City of Sopot, Foundation for Polish-German Cooperation
Honorary Patronage | Consulate General of the Federal Republic of Germany in Gdańsk
Project co-funded by the Foundation for Polish-German Cooperation
Project co-funded by the City of Sopot
Artists | Mehtap Baydu, Zehra Doğan, Ayşe Erkmen, Jeanno Gaussi, Alicja Kwade, Ulrike Mohr, Loredana Nemes, Sandra del Pilar, Sophia Pompéry, Anahita Razmi, Ekin Su Koç, Veronika Witte, Vuslat, Beata Ewa Białecka, Katarzyna Józefowicz, Dominika Krechowicz, Anna Królikiewicz, Anka Leśniak, Dorota Nieznalska, Hanna Nowicka, Agata Nowosielska, Anna Orbaczewska, Hanna Shumska, Katarzyna Swinarska
Performance during the opening: Krzysztof Leon Dziemaszkiewicz in costumes by Alicja Gruca
The group exhibition titled Fragments of Reality presents works by female artists connected with both Tricity and Berlin, many of whom have migratory backgrounds—Turkish, Kurdish, Iranian, Afghan, Romanian, Polish, or Mexican. It maps out issues that reflect the turbulence of today’s world, its crises, and the fragmented nature of our perception. The exhibition confronts viewers with political conflicts and identity shifts, while also exploring the sensuality of the world and the dreams, fantasies, and visions associated with current local and global processes.
What unites the artists from Berlin and Tricity is their ability to perceptively examine the anxieties that define contemporary life. The Berlin edition of the exhibition will therefore be titled Unruhe / Unease.
Many of the artworks address violence and the world’s oppression toward women. The exhibition’s title is taken from a passage in The Queen’s Peacock (Paw Królowej) by Dorota Masłowska, a writer born in Wejherowo, who offers a sharp and insightful diagnosis of the human condition in the post-2000 era. Masłowska reflects on her character’s sense of disorientation:
“He didn’t know what to do with his life, you know that moment when you’re sitting on the ruins, touching with your hand the broken shards of reality, wondering whether it can all be pieced back together again.”
The artists, with tenderness and commitment, touch these broken shards of reality with their hands to show us its fragmentation through the forms of their works. In this brief but powerful sentence, Masłowska also vividly invokes the sense of touch—a sense activated by all the participating artists in various ways. Both Masłowska and the artists also share a keen sense of metaphor:
“It seems the ability to understand experiences through metaphor is another sense—like sight, touch, or hearing—and metaphor provides the only way to perceive and experience much of the real world.”
Following George Lakoff and Mark Johnson, metaphor is defined here as an attempt to “understand and represent certain complex aspects of the world around us in terms of primary, physical experience.” Viewed this way, metaphor is not merely a linguistic device but a fundamental mode of human understanding.
The exhibition therefore begins with the metaphor of the hand touching the broken fragments of reality and presents the anxieties that afflict us all in light of the condition of the contemporary world.
The art of the participating women from Tricity and Berlin reminds us that there are still ways to reassemble these fragments—making the shattered reality somehow bearable, despite the unease that permeates our emotions.
Media Patrons: artinfo.pl, Dziennik Bałtycki, esopot.pl, NN6T, Prestiż Tricity Magazine, Rynek i Sztuka, SZUM, trojmiasto.pl, TVP 3 Gdańsk, TOK FM, Gazeta Wyborcza Trójmiasto
[1] George Lakoff, Mark Johnson, Metafory w naszym życiu, tłum. Tomasz P. Krzeszowski, Warszawa 1988, s. ?.
[2] Marek Tokarz, Podstawowe założenia teorii metafory Lakoffa i Johnsona, „Nowa Krytyka” 2000, nr 11, s. 253.