Tony Cragg
Alternatywna rzeczywistość
Wystawa: 28.05-15.10.2023
Uroczyste otwarcie: 27.05.2023, godz. 18.00
Kuratorka Eulalia Domanowska
Państwowa Galeria Sztuki w Sopocie prezentuje twórczość jednego z najbardziej znanych brytyjskich artystów – Tony’ego Cragga. Od ponad czterdziestu lat dąży on nieustannie do znalezienia nowych relacji między ludźmi a światem materialnym. Jest mistrzem materiału i bez ograniczeń używa różnych jego rodzajów, między innymi kamienia, brązu, drewna, metalu, materiałów syntetycznych czy szkła. Skłonność do eksperymentu łączy się w jego rzeźbach z niezawodną perfekcją.
Cragg rozumie rzeźbę jako studium tego, jak materiał i materialne formy wpływają na nasze idee i emocje oraz jak je tworzą. Wielokrotnie powtarza, że nie interesują go mimetyczne tendencje odtwarzania czy naśladowania czegokolwiek – interesuje go stwarzanie nowych, nieznanych form, nieograniczonych niczym poza twórczą wyobraźnią.
Jego dzieła charakteryzuje dynamizm, witalność, bogactwo zmysłowych manifestacji materii. Dobrym przykładem są dwa cykle Early Forms oraz Rational Beings. Artysta, przekształcając dobrze znane nam przedmioty z codziennego życia, tworzy nowe, nieznane formy poprzez kreowanie nowych relacji, znaczeń i reakcji emocjonalnych. Racjonalne, oparte na matematyce konstrukcje zmienia w skomplikowane formy organiczne. Postać ludzka może stać się w jego rzeźbach geometryczną kompozycją molekuł, komórek, narządów i procesów. Prace Tony’ego Cragga nie naśladują natury i tego, jak wyglądamy – lecz dotyczą tego, dlaczego wyglądamy tak, jak wyglądamy, i dlaczego jesteśmy tacy, jacy jesteśmy.
Na wystawie prezentujemy trzy zestawy jego dzieł – szklane rzeźby i instalacje, towarzyszące im rysunki i akwarele w przestrzeni galerii oraz rzeźby usytuowane w Parku Północnym w Sopocie.
Prace wykonane ze szkła prezentują ewolucję stylu artysty od początku lat 90. do czasów obecnych. Tony Cragg początkowo używał przedmiotów gotowych bądź znalezionych, takich jak słoiki, butelki, bukłaki na wino czy naczynia laboratoryjne. Składając je w nowe całości, ambalaże oraz instalacje, tworzył kolorowe, dekoratywne kompozycje. Około 2009 roku artysta zaczął współpracę z Adriano Berengo i jego pracownią na wyspie Murano, która przyniosła szereg organicznych rzeźb inspirowanych naturą i architekturą. Autor, wykorzystując urodę szkła, jego niekończące się możliwości i niezwykłą płynność materii, przetransponował antyczną technikę w innowacyjne współczesne formy, które możemy podziwiać na sopockiej wystawie.
Rysunki, grafiki i akwarele powstawały od najwcześniejszych lat twórczości brytyjskiego mistrza. Tony Cragg niemal codziennie rysuje ołówkiem na papierze, zarówno szkice do swoich projektów, jak i prace autonomiczne. Pokazujemy dzieła tworzone od roku 1999 do czasów obecnych.
Przede wszystkim jednak w scenerii Parku Północnego w Sopocie, rozciągającego się nad Bałtykiem za Grand Hotelem, prezentujemy ikoniczne rzeźby Tony’ego Cragga, Points of View – meandrujące srebrne kolumny; Mixed Feelings – formę pnącą się dynamicznie ku górze oraz Versus i Masks, pokazywane w wielu muzeach świata, parkach rzeźby i przestrzeni publicznej.
Wystawa rzeźb i rysunków w Sopocie organizowana jest wspólnie z Pracownią Tony’ego Cragga i pod patronatem British Council, Ambasady Wielkiej Brytanii oraz mecenatem ERGO Hestii i Fundacji Artystyczna Podróż Hestii.
Tony Cragg tworzy i wystawia od 1969 roku. Ukończył Wimbledon School of Art i Royal College of Art w Londynie. Po studiach przeniósł się w 1977 roku do Wuppertalu, gdzie mieszka i pracuje do dziś. Brał udział w Documenta 7 i 8 w Kassel i reprezentował Wielką Brytanię na 43 Biennale Sztuki w Wenecji w 1988 roku. W tym samym roku zdobył Nagrodę Turnera dla najlepszego brytyjskiego artysty przyznawaną przez Tate Gallery w Londynie. Otrzymał także prestiżową nagrodę Praemium Imperiale w Tokio w 2007 roku i Order Zasługi Republiki Federalnej Niemiec I Klasy (2012) oraz Nagrodę za Całokształt Twórczości we Współczesnej Rzeźbie (Life Achivemenet in Contemporary Sculpture Award) w Düsseldorfie w 2017 roku. Był profesorem w paryskiej École nationale superieure des beaux-arts (1999–2009) i w słynnej Kunstakademie w Düsseldorfie, z którą związany był od 1978 roku, a od 1988 roku do 2016 roku pracował tam jako profesor. W latach 2009–2013 pełnił tam funkcję rektora. Królowa Elżbieta II przyznała mu tytuł szlachecki za całokształt twórczości i zasługi we współpracy brytyjsko-niemieckiej (2016).
Wystawy sztuki Tony’ego Cragga odbywają się intensywnie w muzeach i galeriach na całym świecie. Między innymi w Tate Gallery w Londynie, Stedelijk Van Abbemuseum w Eindhoven, Luwrze w Paryżu, Scottish National Gallery of Modern Art w Edynburgu, Van der Heydt Muzeum w Wuppertalu, Ogrodach Boboli we Florencji, Yorkshire Sculpture Park w Wielkiej Brytanii, Sydney Biennale, São Paulo Biennale, Muzeum Louisiana w Danii i wielu innych prestiżowych instytucjach sztuki.
Tony Cragg jest także mecenasem kultury. Założył w 2006 roku Park Rzeźby Waldfrieden w Wuppertalu, gdzie w romantycznym rezerwacie natury i czterech galeriach oprócz jego rzeźb, prezentowane są wystawy innych wybitnych artystów. Artysta organizuje koncerty. Poddał renowacji zabytkową willę w stylu Rudolfa Steinera zlokalizowaną w Parku Waldfrieden, zachowując w ten sposób światowe dziedzictwo architektury.
Wystawie będzie towarzyszył katalog oraz dedykowany program edukacyjny i program wydarzeń, związane ze współczesną rzeźbą.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury oraz Gminy Miasta Sopotu.
Patroni medialni: artifno.pl, Zawsze Pomorze, esopo.pl, Prestiż, Szum, NN6T
Do pobrania: